Ergonomisch zitten: een gezonde zithouding
In onze westerse maatschappij staat het vol stoelen en zetels: een groot deel van de bevolking leidt een zittend bestaan. Stugge statische stoelen dwingen ons lichaam in een foutieve houding, met rugklachten en chronische gewrichtspijn tot gevolg, voornamelijk rondom de schouders en nek.
Ergonomisch zitten helpt deze problemen te voorkomen door je lichaam optimaal te ondersteunen. Met het juiste ergonomische advies zorgen we voor een perfect ondersteunde zitpositie.
Wat is ergonomisch zitten?
De Nederlandse Vereniging voor Ergonomie hanteert de volgende omschrijving voor ergonomie: ‘Het zodanig ontwerpen van producten, leefomgeving en werkomgeving dat een optimale efficiëntie, veiligheid en comfort wordt bereikt.‘
De populariteit van thuiswerken zorgt voor nog meer rugklachten, omwille van een onaangepaste zitplek en bureaustoel. Lage rugpijn is de meest voorkomende klacht. Ergonomisch zitten betekent dat je lichaam tijdens het zitten optimaal ondersteund wordt, zodat je wervelkolom in een natuurlijke positie blijft en je geen onnodige drukpunten hebt.
Nek, schouders en rug ondersteunen
Een ergonomische zithouding betekent een houding waarbij je rug, nek en schouders op de juiste manier worden ondersteund. Minimale belasting is steeds het doel. Een goede stoel stimuleert een goede zithouding en zal onbewust slecht zitten tegengaan.
Ergonomisch zitten betekent ook dat je voldoende beweging inlast. Dat kan door regelmatig op te staan en te bewegen, maar sommige stoelen laten ook beweging toe tijdens het zitten. Verandering van houding zorgt namelijk voor een optimale voeding van de tussenwervelschijven.
Experts in ergonomische zitmeubelen zoeken al tientallen jaren naar de enige correcte manier van zitten. ‘Die bestaat niet’ zegt Peter Opsvik; de bekende ontwerper van de kniebalansstoel, ‘ons lichaam heeft voortdurend variatie en beweging nodig. Een goede stoel biedt maximale bewegingsvrijheid, want de mens is niet gemaakt om stil te zitten.’
Drie essentiële principes
Wat kan je doen om een ergonomische zithouding aan te nemen? De drie belangrijkste zitprincipes zijn:
-
1/ Ondersteuning van de wervelkolom
Door ontspannen rechtop te zitten, vermindert de belasting van de zwaartekracht op het lichaam. Een goede positie van het bekken is daarbij belangrijk, samen met een correcte ondersteuning van de natuurlijke kromming van de wervelzuil. De meeste rugklachten hebben namelijk hun oorsprong bij een bolle onderrug. Een ergonomische bureaustoel zal daarom voorzien zijn van een kantelverstelling en een verstelbare lendensteun.
Daarnaast zijn de juiste zithoogte, de juiste tafelhoogte, een correcte positie van de armen en voeten, en de juiste plaatsing van een computerscherm belangrijk om tot een natuurlijke, ergonomische zithouding te komen.
-
2/ Vermindering van de statische belasting
Statische belasting van de spieren zorgt ervoor dat er te weinig zuurstofrijk bloed naar de spieren stroomt. Afvalstoffen worden niet afgevoerd en spieren gaan verzuren, met pijn of vermoeidheid tot gevolg. Het beste advies is om 'actief' (rechtop) te gaan zitten in plaats van passief (onderuitgezakt), met voldoende afwisseling. Een ergonomische bureaustoel stimuleert een actieve houding.
-
3/ Beweging en mobiliteit tijdens het zitten
Beweging is een voorwaarde voor een gezonde rug! Je stoel zal je als het ware moeten uitnodigen tot beweging of alleszins beweging toelaten. Daarnaast moet je werkomgeving mobiliteit aanmoedigen en je uitnodigen om af en toe eens recht te staan en regelmatig van houding te veranderen.
Regelmatig bewegen zorgt voor ontspanning. Maak elke 20 Ã 30 minuten even tijd om het zitten te onderbreken, recht te staan en te bewegen. Ook interessant: zet je printer weg van je bureau, gebruik pauzesoftware en doe tussendoor wat ontspanningsoefeningen...
Ergonomisch zitten: vraag en antwoord
Ergonomisch zitten is erop gericht om je rug zo weinig mogelijk te belasten. Dat kan het beste als je rug optimaal wordt ondersteund. Pas je stoel of zetel aan en verander regelmatig van houding.
Zet je voeten volledig op de grond en zorg ervoor dat je knieën lager zijn dan je heupen. Laat wat ruimte tussen het zitvlak en je knie. Steun met je schouders tegen de rugleuning. Een ergonomische stoel of zetel helpt deze natuurlijke houding te vergemakkelijken.
Zorg voor een sofa afgestemd op je lichaamsbouw, met de juiste zithoogte en zitdiepte, een rugleuning die je rug ondersteunt en een verstelbare neksteun. Sommige ergonomische salons hebben ook relaxfuncties zoals een uitklapbare voetensteunen voor extra comfort.
Zorg voor een ergonomisch zitvlak in de juiste maat, een verstelbare hoogte, een goede (verstelbare) steun voor de onderrug en eventueel een hoofdsteun. Ook de bekleding kan belangrijk zijn voor mensen met allergie of sterke transpiratie.
6 Tips voor ergonomisch zitten
Om het je gemakkelijker te maken om een goede zithouding aan te nemen, geven we graag nog wat snelle tips:
- Steun met je schouders tegen de rugleuning. Vermijd vooroverbuigen en leun lichtjes achterover.
- Laat wat ruimte tussen het zitgedeelte van je stoel en je knie.
- Zorg ervoor dat je voeten volledig op de grond staan en dat je knieën lager komen dan je heupen.
- Is je bureau verstelbaar? Ellebooghoogte is ideaal.
- Zorg dat de bovenkant van je computerscherm op ooghoogte staat. Zo kijk je altijd recht voor je en dat is beter voor je nek.
- Laat je schouders ontspannen naar beneden hangen wanneer je aan een toetsenbord werkt.
Lees ook de tips van het Vlaams Instituut Gezond Leven →
